NOS Achtuurjournaal 2024-05-17
Video Item Preview
Share or Embed This Item
- Publication date
- 2024-05-17
- Topics
- Nederlandse Publieke Omroep, NPO, NPO 1, NOS, Achtuurjournaal, Journaal, News
- Language
- Dutch
NOS Achtuurjournaal (eight o'clock news). Broadcast from 2024-05-17. NOS Journaal is the umbrella name for the news broadcasts of the Dutch public broadcaster NOS on radio and television. The 8pm broadcast is the oldest and considered to be the most important edition of NOS Journaal, typically lasting for 25 minutes.
Transcription:
Een opmerkelijke ingezonden brief vanochtend in de Telegraaf van Ronald Plasterk.
Hij biedt zijn excuses aan aan Pieter Omtzigt.
Zijn de bezwaren van Omtzigt tegen Plasterk als nieuwe premier nu verleden tijd?
Verder in het nieuws vandaag:
Na de Rode Zee vaart marineschip de Tromp nu door de Zuid-Chinese Zee.
We weten dat hier spanningen zijn.
En dat verschillende landen aanspraken maken op op verschillende gebieden in dit zeegebied.
En: Nederland onvoldoende op de hoogte van onrust binnen Eritrese gemeenschap.
LIVEPROGRAMMA, ONDERTITELING KAN ACHTERLOPEN
Goedenavond.
De een vindt het gênant, de ander vind het politiek een slimme zet:
De ingezonden brief vandaag in de Telegraaf van Ronald Plasterk.
Waarin hij sorry zegt tegen Pieter Omtzigt.
Sorry omdat hij tijdens een Kamerdebat vertelde dat Omtzigt zijn dienstauto had geleend om vervolgens uit de onderhandelingen te stappen.
Het lijkt een ultieme poging van Plasterk om het premierschap binnen te halen.
Maar dat zijn naam nog steeds niet officieel is genoemd heeft niet alleen hiermee te maken.
Sommigen in Den Haag dachten dat het een grap was:
Deze brief van Ronald Plasterk in de Telegraaf.
Hij maakt excuses voor dit moment in het Kamerdebat over de formatie.
Daarin vertelde Plasterk dat Omtzigt zijn dienstauto had gebruikt om naar een hotel te gaan waar hij de pers vertelde dat hij uit de onderhandelingen stapte.
Die dinsdagmiddag kreeg ik de vraag.
De heer Omtzigt moet snel naar het Postillion Hotel.
Vindt u het goed dat Want je hebt als informateur tijdelijk een dienstauto en een chauffeur.
Vindt u het goed dat hij met uw dienstauto en chauffeur daar naartoe wordt gebracht.
En toen heb ik gezegd: Ja, dat lijkt mij uitstekend.
Maar ik wist op dat moment natuurlijk ook niet wat het doel van die bestemming was!
Omtzigt was hier woedend over.
Onnodig en misplaatst, zo vindt Plasterk zijn opmerking nu.
Maar het briefje lijkt af te leiden van een veel grotere zaak.
Er loopt een onderzoek naar Plasterk vanuit het UMC Amsterdam vanwege een patentaanvraag op kankertherapie.
Plasterk en zijn zakenpartners streken miljoenen op terwijl een wetenschapper en het ziekenhuis niks kregen.
Het zorgt bij Omtzigt en zijn partij voor twijfels over Plasterk als mogelijke premier.
In Den Haag is verslaggever Albert Bos.
Het is toch opmerkelijk, de ingezonden brief.
Was dit nou een verrassing of niet?
Zelfs daarover zijn er verschillende geluiden.
Maar Pieter Omtzigt houdt niet van verrassingen.
Het zit ook wel dieper dan die affaire.
Het vertrouwen tussen die twee is heel erg broos.
En dat onderzoek van het ziekenhuis zit Omtzigt ook dwars.
Kan dat het premierschap verpesten voor Plasterk?
Ze zitten in een lastig parket.
Het NSC staat voor goed bestuur.
Er mocht niks kleven aan de eigen Kamerleden.
De premier moet natuurlijk ook van onbesproken gedrag zijn.
Plasterk blijft nog een beetje bundelen.
Dank je wel.
Als Plasterk de volgende premier wordt gaat hij een kabinet leiden met een boel andere plannen dan de huidige regering.
We beginnen bij de boeren.
Er komt veel minder geld voor natuurbeleid en voor het uitkopen en verduurzamen van boerderijen.
De pot was meer dan 20 miljard, dat wordt ruim 5 miljard.
De koeien lopen hier nu nog in de wei, maar het is de bedoeling dat dat over een tijdje niet meer kan.
Dit is in de buurt van Heerenveen.
Hier zie je het waterpeil.
Dat zit momenteel rond de 70 centimeter onder maaiveld.
De bedoeling is dat het waterpeil gemiddeld naar -40 gaat.
Dus het geheel naar 30 cm hoger dan dat het nu is.
Maar dan kun je niet meer altijd koeien op deze grond laten lopen?
Nee, dan is dan is de grond zeker in het voorjaar en in het najaar te nat.
Met een hoger waterpeil komt er minder CO2 vrij uit deze grond.
Maar er blijft dus ook minder weidegrond voor de koeien over.
Dat wordt betaald uit het stikstoffonds.
Het fonds dat het nieuwe kabinet wil opheffen.
In zoverre maak ik me daar zorgen over:
In ons gebied hebben we gelukkig die financiën al redelijk rond.
Alleen, voor de gebieden die in aanloop zijn naar een gebiedsproces..
daar wordt het eigenlijk best wel onzeker voor.
Zorgen hier in Friesland dus.
Maar ook in de rest van het land, horen we van boeren.
Bijvoorbeeld bij boeren die willen stoppen want komen er nog wel nieuwe uitkoopregelingen?
En er zijn ook nog zorgen bij provinciebestuurders.
Want die maakten de afgelopen jaren allemaal plannen.
Maar de vraag is of er nog wel geld is voor al die plannen.
We hebben zeker wel vragen.
En met name ook: Blijven we op de manier werken zoals we dat nu gedaan hebben.
Blijft het Nationaal Programma Landelijk Gebied overeind.
Dat is voor ons op dit moment ook een vraag, ja.
En toch heeft zij er als BBB- bestuurder ook vertrouwen in dat er wel weer geld wordt gevonden.
Heeft u nou donderdag gebeld met uw partijleider van:
Wat gebeurt hier nou ineens? We zijn dat geld kwijt?
Nee, want ik ga graag in gesprek over de uitwerking hiervan.
En in de basis positief.
En positief over dit aanstaande kabinet, dat is hij toch uiteindelijk ook wel.
Ze hebben een aantal dingen erin staan dat wij als agrariërs zeggen:
Zo, dit gaat erop lijken.
Alleen, het moet nog verwezenlijkt worden.
Nog iets wat van de baan is:
Warmtepompen zouden verplicht worden vanaf 2026.
Installateurs waren er al helemaal klaar voor. Maar het gaat niet door.
Je kan dus gewoon een cv-ketel blijven kopen.
Een warmtepomp gebruikt elektra om je huis te kunnen verwarmen.
En daarmee kun je 70 procent op je gasverbruik besparen per jaar.
Warmtepomp-installateur Marcel Overtoom zegt er weinig last van te krijgen, dat de verplichting vervalt.
Want de mensen willen verduurzamen.
Ik denk dat het voor mijn bedrijf niet zozeer gevolgen heeft.
Het blijft een besparing opleveren.
Ook deze producent maakt zich geen zorgen.
De explosieve groei die we misschien hadden verwacht vanaf 2026 dat zal wat langzamer zal gaan.
Maar goed, wij maken al meer dan 35 jaar warmtepompen.
En het is nooit verplicht geweest.
Dus wij geloven vooral heel erg in de technologie en dat het echt iets bijdraagt voor de consument.
En toch zijn ook zorgen.
Doekle Terpstra van Techniek Nederland vindt het besluit ondoordacht.
Omdat we met het demissionaire kabinet de afspraak hebben gemaakt..
dat die normering met ingang van januari 2026 zal gaan plaatsvinden.
En dat betekent dat fabrikanten én de installateurs daar hun kompas op hebben gericht.
Die hebben vele tientallen miljoenen inmiddels geinvesteerd in de maakindustrie en het opleiden van mensen.
En in belangrijke mate valt dat nu weg.
Los van warmtepompen verandert er meer rondom klimaat.
Denk aan het schrappen van de CO2-heffing.
Het verlagen van de energiebelasting op gas.
Het stoppen met windenergie op land.
En het verdwijnen van subsidies voor elektrische auto's.
De klimaatdoelen blijven weliswaar in stand.
Maar de maatregelen uit het coalitieakkoord maken het halen van de doelen wel moeilijker waarschuwen klimaatdeskundigen.
Dan de woningnood.
100.000 woningen moeten erbij per jaar.
Dat was het demissionaire kabinet al van plan.
Ook de nieuwe coalitie wil dit.
Maar hoe, is dan altijd de vraag.
Veel gebeurt er al.
Denk aan grote bouwlocaties en kortere procedures.
Bijvoorbeeld een belasting op de waardestijging van grond.
100 hectare grond aan de noordkant van Ede.
Dit is een plek waar nu nog weilanden zijn en waar de komende jaren in totaal 2700 woningen moeten worden gebouwd.
En dat vooruitzicht alleen al maakt deze grond een stuk meer waard.
Een rekenvoorbeeld:
Landbouwgrond kost gemiddeld 8 euro per vierkante meter.
Is de grond klaargemaakt om op te bouwen, dan is het al gauw 370 euro per vierkante meter waard.
Bijna 50 keer zoveel dus. Nu is die winst voor de eigenaar van de grond.
Maar de coalitiepartners willen dat de gemeente daar belasting op kan heffen en dus kan meedelen in de hoge winsten.
We kunnen er ook wegen mee aanleggen.
Mooie bomen meeplanten. Een wijkcentrum bouwen.
Dus je kunt een hele hoop doen met dat geld wat nu onder druk staat doordat die grond zo hoog in waarde is.
En ook woningcorporaties vinden het niet gek om met zo'n belasting bijvoorbeeld de wegen naar de wijk toe te betalen.
Om te kijken hoe je die financiert kan het helpen om ook naar de grondwaarde te kijken.
En de grondwaarde die ontstaat door bijvoorbeeld krapte op de markt niet te bate te laten komen van iemand die grond heeft.
Maar vooral voor de maatschappij.
Maar er blijven nog genoeg andere uitdagingen.
Het aanwijzen van locaties, wat sneller moet is natuurlijk ook ingewikkelder dan vroeger.
Omdat je rekening moet houden met allerlei andere factoren.
Zoals grondwaterstanden, energietransitie. Netcongestie.
Het maken van locaties, om het zo te zeggen is gewoon moeilijker dan vroeger.
Ook hier zijn er nog wat obstakels voordat de eerste paal in de grond kan.
Er zitten hier bijvoorbeeld heel veel steenuilen en dassen.
En andere prachtige dieren. Die moeten een ander plekje vinden.
Het kost heel veel geld om dat de compenseren.
Alleen, zo'n belasting gaat alle andere uitdagingen voor de woningbouw niet gelijk weghalen.
Ik ben bang van niet. Er is echt veel meer nodig.
Je moet kijken naar de snelheid van de procedures.
Naar allerlei mogelijkheden van beroep en bezwaar.
Daar wordt ook al aan gewerkt.
Dus er is veel meer nodig, maar dit helpt zeker wel.
Van de woningbouw naar defensie.
In het hoofdlijnenakkoord staat dat daar meer geld naar toe moet.
Want er zijn genoeg conflicten in de wereld waar ook Nederland mee te maken kan krijgen.
Dan denk je misschien niet als eerste aan de Zuid-Chinese Zee.
China claimt het grootste deel daarvan tot woede van omliggende landen als de Filipijnen en Vietnam.
En juist daar vaart nu het marineschip de Tromp.
China-correspondent Sjoerd den Daas voer een paar dagen mee.
Het is een komen en gaan hier, in Singapore een van 's werelds drukst bevaren stukjes zee.
Toch is het, voor de bemanning van de Tromp weer even iets rustig vaarwater na een maand op de Rode Zee.
We hebben daar geopereerd in het gebied met de hoogste dreiging.
Dat betekende dat we op elk moment gereed waren om eventuele dreiging uit te nemen.
Via Jakarta zet de bemanning nu koers naar de plek die hard op weg is een volgend kruitvat te worden.
En zal de Tromp in de Zuid-Chinese Zee een kleine vuist maken tegen het grote China.
De marine vertegenwoordigt de handelsbelangen en de economische belangen van het land.
Wij hebben hier grote economische belangen.
Daarom gaan we ook door de Zuid-Chinese zee varen.
We weten dat hier spanningen zijn.
Dat verschillende landen aanspraak maken op verschillende gebieden in dat zeegebied.
Maar wij willen vooral uitstralen dat waarbij de vrije doorvaart van toepassing is conform het internationaal recht, dat we daar gewoon mogen varen.
China denkt daar anders over.
In z'n eigen achtertuin schrijft het z'n eigen regels.
Op zee en in de lucht, van dit soort buitenlandse marineschepen met helikopters, moet Peking niets hebben.
Hoe spannend deze trip uiteindelijk zal gaan worden hangt toch vooral ook samen met de route die de Tromp...
en eventuele andere schepen die meevaren zullen gaan kiezen.
Wordt het dicht varen langs die betwiste eilandjes.
Gaan ze door de Straat van Taiwan?
De Chinese reactie zal ook mede daarvan afhangen.
Drie jaar geleden, toen Nederland hier ook was lieten ze Taiwan links liggen.
Maar door de groeiende Chinese dreiging is er iets veranderd.
Zo'n doorvaart wordt nu niet langer uitgesloten.
Wij proberen op een normale manier gewoon doorgang te vinden naar daar waar we naartoe willen.
Dat doen we ook zo in de Noordzee. Dat doen we ook in de Oostzee.
Dus ook in de Zuid-Chinese Zee zullen we varen en oefenen zoals we dat overal kunnen en mogen doen.
Dus ook de Straat van Taiwan mogelijk.
Dat kan een mogelijkheid zijn.
Attentie, alle hens.
Hier op dit stuk van de Zuid-Chinese Zee blijft het kalm.
Maar de komende dagen is het eerst weer even alle hens aan dek.
Straks in dit NOS Journaal.
Spanningen in Slowakije na moordaanslag op de premier blijven groot.
En; Met elkaar praten lukte vandaag even niet in het parlement van Taiwan.
Opnieuw waren er in Amsterdam pro-Palestina-protesten.
Enkele tientallen betogers bivakkeerden korte tijd op de binnenplaats van een pand van de Universiteit van Amsterdam.
Toen ze daar van de ME weg moesten, liepen de demonstranten naar het stadhuis, de Stopera.
Daar waren ze even binnen, maar inmiddels hebben ze de Stopera verlaten.
In Rouen in Frankrijk probeerde een man een synagoge in brand te steken.
Daarna bedreigde hij een agent met een mes, waarop hij werd doodgeschoten.
De dader was een Algerijn die illegaal in Frankrijk woonde.
Het joodse gebedshuis raakte binnen zwaar beschadigd door de brand.
Joost Klein ontkent dat hij een cameravrouw bedreigde op het Eurovisie Songfestival.
Dat zegt zijn advocaat tegen Zweedse media.
Die zei ook dat Klein alleen de camera weggeduwde.
Begin juni moet de artiest zich melden bij de rechtbank in het Zweedse Malmö.
Quincy Promes is onder voorwaarden vrijgelaten in Dubai.
Hij werd eerder dit jaar opgepakt na een verkeersongeluk.
Nederland vraagt om zijn uitlevering vanwege zijn veroordeling hier voor drugshandel.
Het Israëlische leger zegt dat ze de lichamen van 3 gijzelaars hebben gevonden in Gaza.
Ze werden op 7 oktober meegenomen door Hamas op het muziekfestival, in het zuiden van Israël.
Hamas houdt naar schatting nog 125 mensen vast.
Het is niet duidelijk hoeveel nog in leven zijn.
Twee dagen na de moordaanslag op premier Fico is de onrust in Slowakije nog groot.
Ook onder journalisten.
In een video zegt de verdachte van de aanslag dat hij zich wilde verzetten tegen plannen om de Slowaakse publieke omroep aan te pakken.
Wat waren de spanningen die hier aan vooraf gingen?
De NOS was kort voor de aanslag op de redactie van de omroep en in het parlement.
Woensdagochtend is de sfeer op de redactie van RTVS al gespannen.
De journalisten volgen het debat in het parlement waar de plannen worden besproken om de publieke omroep te hervormen.
Komt de wet erdoor, dan zal hij waarschijnlijk nog dit jaar als directeur worden vervangen door iemand die de regering kan aanwijzen.
Ook moet er een 'ethische commissie' komen.
Voor Lubos Blaha, van regeringspartij SMER kunnen de plannen niet snel genoeg gaan.
Want hij vindt de publieke omroep nu te kritisch op de regering.
Als kort na dit interview duidelijk wordt dat Fico is neergeschoten, is de onrust in het parlement groot.
Voor Blaha staat het dan al vast:
Dit is de schuld van de oppositie en journalisten.
Wat dit betekent voor de plannen om kritische journalisten buitenspel te kunnen zetten zal komende weken blijken.
Maar nu al is duidelijk dat de aanslag op Fico de toekomst van de publieke omroep in Slowakije alleen maar onzekerder heeft gemaakt.
De autoriteiten in Den Haag waren compleet verrast.
Een feest van aanhangers van het Eritrese regime in een zalencentrum, afgelopen februari.
Tegenstanders van dat regime kwamen protesteren.
Het liep uit de hand.
Tientallen mensen deden aangifte: politieagenten, brandweermensen, journalisten en omwonenden.
Vandaag stonden 12 verdachten voor de rechter.
Het ging er heftig aan toe, afgelopen februari, in Den Haag.
Een protest tegen een feest van aanhangers van het dictatoriale Eritrese regime.
Het regime waarvoor deze jonge mannen hun land ontvluchtten.
En dat hen nog steeds in de gaten houdt, zeiden ze vandaag in de rechtszaal.
Het protest was ongekend gewelddadig aldus de officier van Justitie.
En dat geweld bestond onder andere uit het massaal gooien van stenen naar de politie, journalisten, fotografen en brandweer.
Uit het vernielen van voertuigen.
En uit het in brand steken van een touringcar en meerdere politievoertuigen.
Wat resteerde aan het einde van de avond was een grote ravage.
De jongeren maken deel uit van een internationale protestbeweging.
Eén van de leiders staat vandaag ook terecht.
Hij riep eerder op tot keiharde actie.
In tegenstelling tot de andere verdachten, zit deze man nog steeds vast.
De Nederlandse overheid weet te weinig van wat er speelt in de Eritrese gemeenschap.
Er werd bijvoorbeeld al maandenlang vanuit Nederland opgeroepen tot geweld, ook tegen politie.
Ook verhalen over afpersing en bedreiging, door het regime in het Westen.
Die in het buitenland heel serieus worden genomen, maar niet hier.
Blijkt allemaal uit onderzoek van NOS en Nieuwsuur.
De Nederlandse autoriteiten werden volledig overvallen door de rellen, zeggen ze.
Zodanig georganiseerd in een ongekend geweldexplosie dat hadden we in redelijkheid niet kunnen voorzien.
Dat hadden ze wel, zeggen internationale deskundigen uit andere Europese landen met een grote Eritrese gemeenschap.
Zoals Noorwegen.
In Eritrea is al ruim 30 jaar dezelfde dictator aan de macht.
Mensen die voor die tijd hun land ontvluchtten zijn vaak aanhanger van deze man.
Maar nu vluchten mensen voor zijn regime van onderdrukking en dienstplicht zonder einde.
En ook in andere landen worden ze nog steeds door het regime onder druk gezet.
Het regime organiseert ook festivals.
En daar wordt in diverse steden wereldwijd door de nieuwe generatie tegen geprotesteerd.
De jongeren hebben zich georganiseerd.
Ze blijven vechten, zeggen ze, zolang ze niet beschermd worden tegen tegen de afpersing en onderdrukking vanuit hun thuisland.
Het demissionaire kabinet zei deze week tegen de Tweede Kamer dat er geen hard bewijs is voor een lange arm van Eritrea in Nederland.
In Nieuwsuur vanavond meer hierover.
Nog even terug naar de politiek.
Naar het parlement in Taiwan.
Dat heeft een beruchte reputatie en die maken ze vandaag weer waar.
De chaos ontstond over een wetsvoorstel van de oppositie om het parlement meer macht te geven.
Tot grote woede van de regeringspartij.
Er werd niet alleen gevochten.
Eén parlementslid probeerde het wetsvoorstel te laten verdwijnen.
Het duurde tot ver in de nacht voor de rust terugkeerde.
Vijf parlementsleden moesten naar het ziekenhuis.
Roosmarijn.
Noodweer ten zuiden van ons.
Ja.
En dit is Noord-Nederland, rustig.
Maar in België en Luxemburg en in Elzas-Lotharingen ligt een uitgestrekte zone waar het hard regent.
Lokaal zijn enorme hoeveelheden gevallen.
Er zijn daar verschillende weer- waarschuwingen actief.
Nederland krijgt alleen in het uiterste zuiden van het land nog regen vannacht.
Uiteindelijk wordt het droog.
Het kan in het zuiden behoorlijk mistig worden.
Verder noordelijk is het droog met opklaringen.
Morgen is het droog, aardig weer.
Tot er in het middag regen- en onweersbuien ontstaan.
Daar kunnen stevige buien tussenzitten.
De temperaturen zijn vrij hoog.
Te buien verdwijnen in de loop van de avond en dan wordt het weer rustig.
In het pinksterweekeinde een herhaling van zetten.
In de loop van de middag een paar regen- en onweersbuien.
Veel ruimte voor de zon in de kustgebieden zondag.
Op tweede pinksterdag is het plaajte vergelijkbaar.
De meeste zon aan zee.
Een mea culpa van Ronald Plasterk in een korte ingezonden brief in de krant.
Daarmee begonnen we dit NOS Journaal.
Plasterk zegt sorry tegen Pieter Omtzigt omdat ie uit de school klapte over een geleende dienstauto.
Maar de banden tussen de twee lijken nog niet aangehaald.
Vanavond in Nieuwsuur:
Zijn jongeren de vergeten generatie in het coalitie-akkoord van hoop, lef en trots?
Ik denk dat je een hoop lef nodig hebt om trots te zijn op dit akkoord.
Zeker vanuit het jongeren- perspectief.
Nieuwsuur is om half tien op NPO 2.
Transcription:
Een opmerkelijke ingezonden brief vanochtend in de Telegraaf van Ronald Plasterk.
Hij biedt zijn excuses aan aan Pieter Omtzigt.
Zijn de bezwaren van Omtzigt tegen Plasterk als nieuwe premier nu verleden tijd?
Verder in het nieuws vandaag:
Na de Rode Zee vaart marineschip de Tromp nu door de Zuid-Chinese Zee.
We weten dat hier spanningen zijn.
En dat verschillende landen aanspraken maken op op verschillende gebieden in dit zeegebied.
En: Nederland onvoldoende op de hoogte van onrust binnen Eritrese gemeenschap.
LIVEPROGRAMMA, ONDERTITELING KAN ACHTERLOPEN
Goedenavond.
De een vindt het gênant, de ander vind het politiek een slimme zet:
De ingezonden brief vandaag in de Telegraaf van Ronald Plasterk.
Waarin hij sorry zegt tegen Pieter Omtzigt.
Sorry omdat hij tijdens een Kamerdebat vertelde dat Omtzigt zijn dienstauto had geleend om vervolgens uit de onderhandelingen te stappen.
Het lijkt een ultieme poging van Plasterk om het premierschap binnen te halen.
Maar dat zijn naam nog steeds niet officieel is genoemd heeft niet alleen hiermee te maken.
Sommigen in Den Haag dachten dat het een grap was:
Deze brief van Ronald Plasterk in de Telegraaf.
Hij maakt excuses voor dit moment in het Kamerdebat over de formatie.
Daarin vertelde Plasterk dat Omtzigt zijn dienstauto had gebruikt om naar een hotel te gaan waar hij de pers vertelde dat hij uit de onderhandelingen stapte.
Die dinsdagmiddag kreeg ik de vraag.
De heer Omtzigt moet snel naar het Postillion Hotel.
Vindt u het goed dat Want je hebt als informateur tijdelijk een dienstauto en een chauffeur.
Vindt u het goed dat hij met uw dienstauto en chauffeur daar naartoe wordt gebracht.
En toen heb ik gezegd: Ja, dat lijkt mij uitstekend.
Maar ik wist op dat moment natuurlijk ook niet wat het doel van die bestemming was!
Omtzigt was hier woedend over.
Onnodig en misplaatst, zo vindt Plasterk zijn opmerking nu.
Maar het briefje lijkt af te leiden van een veel grotere zaak.
Er loopt een onderzoek naar Plasterk vanuit het UMC Amsterdam vanwege een patentaanvraag op kankertherapie.
Plasterk en zijn zakenpartners streken miljoenen op terwijl een wetenschapper en het ziekenhuis niks kregen.
Het zorgt bij Omtzigt en zijn partij voor twijfels over Plasterk als mogelijke premier.
In Den Haag is verslaggever Albert Bos.
Het is toch opmerkelijk, de ingezonden brief.
Was dit nou een verrassing of niet?
Zelfs daarover zijn er verschillende geluiden.
Maar Pieter Omtzigt houdt niet van verrassingen.
Het zit ook wel dieper dan die affaire.
Het vertrouwen tussen die twee is heel erg broos.
En dat onderzoek van het ziekenhuis zit Omtzigt ook dwars.
Kan dat het premierschap verpesten voor Plasterk?
Ze zitten in een lastig parket.
Het NSC staat voor goed bestuur.
Er mocht niks kleven aan de eigen Kamerleden.
De premier moet natuurlijk ook van onbesproken gedrag zijn.
Plasterk blijft nog een beetje bundelen.
Dank je wel.
Als Plasterk de volgende premier wordt gaat hij een kabinet leiden met een boel andere plannen dan de huidige regering.
We beginnen bij de boeren.
Er komt veel minder geld voor natuurbeleid en voor het uitkopen en verduurzamen van boerderijen.
De pot was meer dan 20 miljard, dat wordt ruim 5 miljard.
De koeien lopen hier nu nog in de wei, maar het is de bedoeling dat dat over een tijdje niet meer kan.
Dit is in de buurt van Heerenveen.
Hier zie je het waterpeil.
Dat zit momenteel rond de 70 centimeter onder maaiveld.
De bedoeling is dat het waterpeil gemiddeld naar -40 gaat.
Dus het geheel naar 30 cm hoger dan dat het nu is.
Maar dan kun je niet meer altijd koeien op deze grond laten lopen?
Nee, dan is dan is de grond zeker in het voorjaar en in het najaar te nat.
Met een hoger waterpeil komt er minder CO2 vrij uit deze grond.
Maar er blijft dus ook minder weidegrond voor de koeien over.
Dat wordt betaald uit het stikstoffonds.
Het fonds dat het nieuwe kabinet wil opheffen.
In zoverre maak ik me daar zorgen over:
In ons gebied hebben we gelukkig die financiën al redelijk rond.
Alleen, voor de gebieden die in aanloop zijn naar een gebiedsproces..
daar wordt het eigenlijk best wel onzeker voor.
Zorgen hier in Friesland dus.
Maar ook in de rest van het land, horen we van boeren.
Bijvoorbeeld bij boeren die willen stoppen want komen er nog wel nieuwe uitkoopregelingen?
En er zijn ook nog zorgen bij provinciebestuurders.
Want die maakten de afgelopen jaren allemaal plannen.
Maar de vraag is of er nog wel geld is voor al die plannen.
We hebben zeker wel vragen.
En met name ook: Blijven we op de manier werken zoals we dat nu gedaan hebben.
Blijft het Nationaal Programma Landelijk Gebied overeind.
Dat is voor ons op dit moment ook een vraag, ja.
En toch heeft zij er als BBB- bestuurder ook vertrouwen in dat er wel weer geld wordt gevonden.
Heeft u nou donderdag gebeld met uw partijleider van:
Wat gebeurt hier nou ineens? We zijn dat geld kwijt?
Nee, want ik ga graag in gesprek over de uitwerking hiervan.
En in de basis positief.
En positief over dit aanstaande kabinet, dat is hij toch uiteindelijk ook wel.
Ze hebben een aantal dingen erin staan dat wij als agrariërs zeggen:
Zo, dit gaat erop lijken.
Alleen, het moet nog verwezenlijkt worden.
Nog iets wat van de baan is:
Warmtepompen zouden verplicht worden vanaf 2026.
Installateurs waren er al helemaal klaar voor. Maar het gaat niet door.
Je kan dus gewoon een cv-ketel blijven kopen.
Een warmtepomp gebruikt elektra om je huis te kunnen verwarmen.
En daarmee kun je 70 procent op je gasverbruik besparen per jaar.
Warmtepomp-installateur Marcel Overtoom zegt er weinig last van te krijgen, dat de verplichting vervalt.
Want de mensen willen verduurzamen.
Ik denk dat het voor mijn bedrijf niet zozeer gevolgen heeft.
Het blijft een besparing opleveren.
Ook deze producent maakt zich geen zorgen.
De explosieve groei die we misschien hadden verwacht vanaf 2026 dat zal wat langzamer zal gaan.
Maar goed, wij maken al meer dan 35 jaar warmtepompen.
En het is nooit verplicht geweest.
Dus wij geloven vooral heel erg in de technologie en dat het echt iets bijdraagt voor de consument.
En toch zijn ook zorgen.
Doekle Terpstra van Techniek Nederland vindt het besluit ondoordacht.
Omdat we met het demissionaire kabinet de afspraak hebben gemaakt..
dat die normering met ingang van januari 2026 zal gaan plaatsvinden.
En dat betekent dat fabrikanten én de installateurs daar hun kompas op hebben gericht.
Die hebben vele tientallen miljoenen inmiddels geinvesteerd in de maakindustrie en het opleiden van mensen.
En in belangrijke mate valt dat nu weg.
Los van warmtepompen verandert er meer rondom klimaat.
Denk aan het schrappen van de CO2-heffing.
Het verlagen van de energiebelasting op gas.
Het stoppen met windenergie op land.
En het verdwijnen van subsidies voor elektrische auto's.
De klimaatdoelen blijven weliswaar in stand.
Maar de maatregelen uit het coalitieakkoord maken het halen van de doelen wel moeilijker waarschuwen klimaatdeskundigen.
Dan de woningnood.
100.000 woningen moeten erbij per jaar.
Dat was het demissionaire kabinet al van plan.
Ook de nieuwe coalitie wil dit.
Maar hoe, is dan altijd de vraag.
Veel gebeurt er al.
Denk aan grote bouwlocaties en kortere procedures.
Bijvoorbeeld een belasting op de waardestijging van grond.
100 hectare grond aan de noordkant van Ede.
Dit is een plek waar nu nog weilanden zijn en waar de komende jaren in totaal 2700 woningen moeten worden gebouwd.
En dat vooruitzicht alleen al maakt deze grond een stuk meer waard.
Een rekenvoorbeeld:
Landbouwgrond kost gemiddeld 8 euro per vierkante meter.
Is de grond klaargemaakt om op te bouwen, dan is het al gauw 370 euro per vierkante meter waard.
Bijna 50 keer zoveel dus. Nu is die winst voor de eigenaar van de grond.
Maar de coalitiepartners willen dat de gemeente daar belasting op kan heffen en dus kan meedelen in de hoge winsten.
We kunnen er ook wegen mee aanleggen.
Mooie bomen meeplanten. Een wijkcentrum bouwen.
Dus je kunt een hele hoop doen met dat geld wat nu onder druk staat doordat die grond zo hoog in waarde is.
En ook woningcorporaties vinden het niet gek om met zo'n belasting bijvoorbeeld de wegen naar de wijk toe te betalen.
Om te kijken hoe je die financiert kan het helpen om ook naar de grondwaarde te kijken.
En de grondwaarde die ontstaat door bijvoorbeeld krapte op de markt niet te bate te laten komen van iemand die grond heeft.
Maar vooral voor de maatschappij.
Maar er blijven nog genoeg andere uitdagingen.
Het aanwijzen van locaties, wat sneller moet is natuurlijk ook ingewikkelder dan vroeger.
Omdat je rekening moet houden met allerlei andere factoren.
Zoals grondwaterstanden, energietransitie. Netcongestie.
Het maken van locaties, om het zo te zeggen is gewoon moeilijker dan vroeger.
Ook hier zijn er nog wat obstakels voordat de eerste paal in de grond kan.
Er zitten hier bijvoorbeeld heel veel steenuilen en dassen.
En andere prachtige dieren. Die moeten een ander plekje vinden.
Het kost heel veel geld om dat de compenseren.
Alleen, zo'n belasting gaat alle andere uitdagingen voor de woningbouw niet gelijk weghalen.
Ik ben bang van niet. Er is echt veel meer nodig.
Je moet kijken naar de snelheid van de procedures.
Naar allerlei mogelijkheden van beroep en bezwaar.
Daar wordt ook al aan gewerkt.
Dus er is veel meer nodig, maar dit helpt zeker wel.
Van de woningbouw naar defensie.
In het hoofdlijnenakkoord staat dat daar meer geld naar toe moet.
Want er zijn genoeg conflicten in de wereld waar ook Nederland mee te maken kan krijgen.
Dan denk je misschien niet als eerste aan de Zuid-Chinese Zee.
China claimt het grootste deel daarvan tot woede van omliggende landen als de Filipijnen en Vietnam.
En juist daar vaart nu het marineschip de Tromp.
China-correspondent Sjoerd den Daas voer een paar dagen mee.
Het is een komen en gaan hier, in Singapore een van 's werelds drukst bevaren stukjes zee.
Toch is het, voor de bemanning van de Tromp weer even iets rustig vaarwater na een maand op de Rode Zee.
We hebben daar geopereerd in het gebied met de hoogste dreiging.
Dat betekende dat we op elk moment gereed waren om eventuele dreiging uit te nemen.
Via Jakarta zet de bemanning nu koers naar de plek die hard op weg is een volgend kruitvat te worden.
En zal de Tromp in de Zuid-Chinese Zee een kleine vuist maken tegen het grote China.
De marine vertegenwoordigt de handelsbelangen en de economische belangen van het land.
Wij hebben hier grote economische belangen.
Daarom gaan we ook door de Zuid-Chinese zee varen.
We weten dat hier spanningen zijn.
Dat verschillende landen aanspraak maken op verschillende gebieden in dat zeegebied.
Maar wij willen vooral uitstralen dat waarbij de vrije doorvaart van toepassing is conform het internationaal recht, dat we daar gewoon mogen varen.
China denkt daar anders over.
In z'n eigen achtertuin schrijft het z'n eigen regels.
Op zee en in de lucht, van dit soort buitenlandse marineschepen met helikopters, moet Peking niets hebben.
Hoe spannend deze trip uiteindelijk zal gaan worden hangt toch vooral ook samen met de route die de Tromp...
en eventuele andere schepen die meevaren zullen gaan kiezen.
Wordt het dicht varen langs die betwiste eilandjes.
Gaan ze door de Straat van Taiwan?
De Chinese reactie zal ook mede daarvan afhangen.
Drie jaar geleden, toen Nederland hier ook was lieten ze Taiwan links liggen.
Maar door de groeiende Chinese dreiging is er iets veranderd.
Zo'n doorvaart wordt nu niet langer uitgesloten.
Wij proberen op een normale manier gewoon doorgang te vinden naar daar waar we naartoe willen.
Dat doen we ook zo in de Noordzee. Dat doen we ook in de Oostzee.
Dus ook in de Zuid-Chinese Zee zullen we varen en oefenen zoals we dat overal kunnen en mogen doen.
Dus ook de Straat van Taiwan mogelijk.
Dat kan een mogelijkheid zijn.
Attentie, alle hens.
Hier op dit stuk van de Zuid-Chinese Zee blijft het kalm.
Maar de komende dagen is het eerst weer even alle hens aan dek.
Straks in dit NOS Journaal.
Spanningen in Slowakije na moordaanslag op de premier blijven groot.
En; Met elkaar praten lukte vandaag even niet in het parlement van Taiwan.
Opnieuw waren er in Amsterdam pro-Palestina-protesten.
Enkele tientallen betogers bivakkeerden korte tijd op de binnenplaats van een pand van de Universiteit van Amsterdam.
Toen ze daar van de ME weg moesten, liepen de demonstranten naar het stadhuis, de Stopera.
Daar waren ze even binnen, maar inmiddels hebben ze de Stopera verlaten.
In Rouen in Frankrijk probeerde een man een synagoge in brand te steken.
Daarna bedreigde hij een agent met een mes, waarop hij werd doodgeschoten.
De dader was een Algerijn die illegaal in Frankrijk woonde.
Het joodse gebedshuis raakte binnen zwaar beschadigd door de brand.
Joost Klein ontkent dat hij een cameravrouw bedreigde op het Eurovisie Songfestival.
Dat zegt zijn advocaat tegen Zweedse media.
Die zei ook dat Klein alleen de camera weggeduwde.
Begin juni moet de artiest zich melden bij de rechtbank in het Zweedse Malmö.
Quincy Promes is onder voorwaarden vrijgelaten in Dubai.
Hij werd eerder dit jaar opgepakt na een verkeersongeluk.
Nederland vraagt om zijn uitlevering vanwege zijn veroordeling hier voor drugshandel.
Het Israëlische leger zegt dat ze de lichamen van 3 gijzelaars hebben gevonden in Gaza.
Ze werden op 7 oktober meegenomen door Hamas op het muziekfestival, in het zuiden van Israël.
Hamas houdt naar schatting nog 125 mensen vast.
Het is niet duidelijk hoeveel nog in leven zijn.
Twee dagen na de moordaanslag op premier Fico is de onrust in Slowakije nog groot.
Ook onder journalisten.
In een video zegt de verdachte van de aanslag dat hij zich wilde verzetten tegen plannen om de Slowaakse publieke omroep aan te pakken.
Wat waren de spanningen die hier aan vooraf gingen?
De NOS was kort voor de aanslag op de redactie van de omroep en in het parlement.
Woensdagochtend is de sfeer op de redactie van RTVS al gespannen.
De journalisten volgen het debat in het parlement waar de plannen worden besproken om de publieke omroep te hervormen.
Komt de wet erdoor, dan zal hij waarschijnlijk nog dit jaar als directeur worden vervangen door iemand die de regering kan aanwijzen.
Ook moet er een 'ethische commissie' komen.
Voor Lubos Blaha, van regeringspartij SMER kunnen de plannen niet snel genoeg gaan.
Want hij vindt de publieke omroep nu te kritisch op de regering.
Als kort na dit interview duidelijk wordt dat Fico is neergeschoten, is de onrust in het parlement groot.
Voor Blaha staat het dan al vast:
Dit is de schuld van de oppositie en journalisten.
Wat dit betekent voor de plannen om kritische journalisten buitenspel te kunnen zetten zal komende weken blijken.
Maar nu al is duidelijk dat de aanslag op Fico de toekomst van de publieke omroep in Slowakije alleen maar onzekerder heeft gemaakt.
De autoriteiten in Den Haag waren compleet verrast.
Een feest van aanhangers van het Eritrese regime in een zalencentrum, afgelopen februari.
Tegenstanders van dat regime kwamen protesteren.
Het liep uit de hand.
Tientallen mensen deden aangifte: politieagenten, brandweermensen, journalisten en omwonenden.
Vandaag stonden 12 verdachten voor de rechter.
Het ging er heftig aan toe, afgelopen februari, in Den Haag.
Een protest tegen een feest van aanhangers van het dictatoriale Eritrese regime.
Het regime waarvoor deze jonge mannen hun land ontvluchtten.
En dat hen nog steeds in de gaten houdt, zeiden ze vandaag in de rechtszaal.
Het protest was ongekend gewelddadig aldus de officier van Justitie.
En dat geweld bestond onder andere uit het massaal gooien van stenen naar de politie, journalisten, fotografen en brandweer.
Uit het vernielen van voertuigen.
En uit het in brand steken van een touringcar en meerdere politievoertuigen.
Wat resteerde aan het einde van de avond was een grote ravage.
De jongeren maken deel uit van een internationale protestbeweging.
Eén van de leiders staat vandaag ook terecht.
Hij riep eerder op tot keiharde actie.
In tegenstelling tot de andere verdachten, zit deze man nog steeds vast.
De Nederlandse overheid weet te weinig van wat er speelt in de Eritrese gemeenschap.
Er werd bijvoorbeeld al maandenlang vanuit Nederland opgeroepen tot geweld, ook tegen politie.
Ook verhalen over afpersing en bedreiging, door het regime in het Westen.
Die in het buitenland heel serieus worden genomen, maar niet hier.
Blijkt allemaal uit onderzoek van NOS en Nieuwsuur.
De Nederlandse autoriteiten werden volledig overvallen door de rellen, zeggen ze.
Zodanig georganiseerd in een ongekend geweldexplosie dat hadden we in redelijkheid niet kunnen voorzien.
Dat hadden ze wel, zeggen internationale deskundigen uit andere Europese landen met een grote Eritrese gemeenschap.
Zoals Noorwegen.
In Eritrea is al ruim 30 jaar dezelfde dictator aan de macht.
Mensen die voor die tijd hun land ontvluchtten zijn vaak aanhanger van deze man.
Maar nu vluchten mensen voor zijn regime van onderdrukking en dienstplicht zonder einde.
En ook in andere landen worden ze nog steeds door het regime onder druk gezet.
Het regime organiseert ook festivals.
En daar wordt in diverse steden wereldwijd door de nieuwe generatie tegen geprotesteerd.
De jongeren hebben zich georganiseerd.
Ze blijven vechten, zeggen ze, zolang ze niet beschermd worden tegen tegen de afpersing en onderdrukking vanuit hun thuisland.
Het demissionaire kabinet zei deze week tegen de Tweede Kamer dat er geen hard bewijs is voor een lange arm van Eritrea in Nederland.
In Nieuwsuur vanavond meer hierover.
Nog even terug naar de politiek.
Naar het parlement in Taiwan.
Dat heeft een beruchte reputatie en die maken ze vandaag weer waar.
De chaos ontstond over een wetsvoorstel van de oppositie om het parlement meer macht te geven.
Tot grote woede van de regeringspartij.
Er werd niet alleen gevochten.
Eén parlementslid probeerde het wetsvoorstel te laten verdwijnen.
Het duurde tot ver in de nacht voor de rust terugkeerde.
Vijf parlementsleden moesten naar het ziekenhuis.
Roosmarijn.
Noodweer ten zuiden van ons.
Ja.
En dit is Noord-Nederland, rustig.
Maar in België en Luxemburg en in Elzas-Lotharingen ligt een uitgestrekte zone waar het hard regent.
Lokaal zijn enorme hoeveelheden gevallen.
Er zijn daar verschillende weer- waarschuwingen actief.
Nederland krijgt alleen in het uiterste zuiden van het land nog regen vannacht.
Uiteindelijk wordt het droog.
Het kan in het zuiden behoorlijk mistig worden.
Verder noordelijk is het droog met opklaringen.
Morgen is het droog, aardig weer.
Tot er in het middag regen- en onweersbuien ontstaan.
Daar kunnen stevige buien tussenzitten.
De temperaturen zijn vrij hoog.
Te buien verdwijnen in de loop van de avond en dan wordt het weer rustig.
In het pinksterweekeinde een herhaling van zetten.
In de loop van de middag een paar regen- en onweersbuien.
Veel ruimte voor de zon in de kustgebieden zondag.
Op tweede pinksterdag is het plaajte vergelijkbaar.
De meeste zon aan zee.
Een mea culpa van Ronald Plasterk in een korte ingezonden brief in de krant.
Daarmee begonnen we dit NOS Journaal.
Plasterk zegt sorry tegen Pieter Omtzigt omdat ie uit de school klapte over een geleende dienstauto.
Maar de banden tussen de twee lijken nog niet aangehaald.
Vanavond in Nieuwsuur:
Zijn jongeren de vergeten generatie in het coalitie-akkoord van hoop, lef en trots?
Ik denk dat je een hoop lef nodig hebt om trots te zijn op dit akkoord.
Zeker vanuit het jongeren- perspectief.
Nieuwsuur is om half tien op NPO 2.
- Addeddate
- 2024-05-18 01:10:01
- Collection_added
- television
- Data_errors
- 11
- Identifier
- nos-news-2024-05-17
- Scanner
- Internet Archive Python library 3.5.0
- Source
- Digitenne
comment
Reviews
There are no reviews yet. Be the first one to
write a review.